კრეტა  ულამაზესი და მზიანი კუნძულია ხმელთაშუა ზღვის აღმოსავლეთ ნაწილში,  საბერძნეთის ტერიტორიაზე. კუნძული მდებარეობს ევროპას, აფრიკასა და მცირე აზიას შორის.  მისი  ფართობი 8336 კმ²-ია. ის არის ევროპის ერთ-ერთი უკიდურესი სამხრეთი კუნძული და ამინდი აქ უნიკალურია - 300 მზიანი დღით.

კუნძულზე ზომიერი კლიმატია, ზაფხულის დღეები უნალექოა, შემოდგომით ტემპერატურა ხშირად უფრო მაღალია, ვიდრე გაზაფხულზე, ზამთარი რბილი კლიმატით ხასიათდება. იდეალური პერიოდი, სეირნობისთვის და ლაშქრობისთვის არის- აპრილი, მაისი ივნისი, ასევე სექტემბერი და ოქტომბერი. ზღვაში საბანაოდ იდეალური ამინდები იწყება აპრილიდან! რაც შეეხება ჰაერის ტემპერატურას-იანვრის საშუალო ტემპერატურა 12 °C, ივლისის კი-26 °C.   

რელიეფი მთაგორიანია. ჰავა ხმელთაშუა ზღვისაა. განვითარებულია მევენახეობა, მეციტრუსეობა, მესაქონლეობა; თევზჭერა, ზღვის ღრუბლის რეწვა. კუნძულის ისტორია მრავალათასწეულს ითვლის. აღსანიშნავია ისიც, რომ კრეტა ძველი წელთაღრიცხვის III-II ათასწლეულში ეგეოსის კულტურის მნიშვნელოვანი ცენტრი იყო.

ეს არის ადგილი, სადაც თავს მარტივად დააღწევთ დიდი ქალაქის მომაბეზრებელ და შემაწუხებელ ხმაურს. გაექცევით და დაემალებით ცხოვრების სწრაფ და დინამიკურ ტემპს, ამ ყველაფერს კი ფირუზისფერი ზღვა, ოქროსფერი მზის სხივები, თეთრი ქვიშები და მწვანე პალმები უზრუნველყოფენ. თქვენ გაგრილდებით რამდენიმე ზღვის კამკამა წყლებში და დაათვალიერებთ უნიკალურ ადგილებს. კუნძულს ესაზღვრება სამი ზღვა: იონიის, ლიბიისა და ეგეოსის.  

პოპულარულ საკურორტო კუნძულს ყოველწლიურად უამრავი დამსვენებელი სტუმრობს. ტურისტების სიმრავლე უფრო მეტად შეინიშნება კრეტის ჩრდილოეთით. ქალაქების და ნავსადგურების ჰერაკლიონის და ხანიას ახლოს მდებარეობს უდიდესი და ცნობილი კურორტები, მაგ. ხერსონისოსი, მალია, სტალისი. კუნძულის ლამაზი ქალაქები, ღირშესანიშნაობები და  თვალწარმტაცი სანაპიროები მილიონობით დამსვენებელს იზიდავს.

ბერძნული მითოლოგიის ყველაზე შთამბეჭდავი ეპიზოდები სწორედ ამ კუნძულთან არის დაკავშირებული. ათასობით ტურისტი ჩამოდის კრეტაზე, რომ საკუთარი თვალით იხილოს ევროპის ერთერთი პირველი ცივილიზაციის  მინოსის ნაშთები.

კრეტას ცნობილი კურორტებია- ხანია, რეთიმნო, ჰერაკლიონი, ლასიტი.

ხანია- რეგიონი მდებაეობს კუნძულის დასავლეთით, მისთვის დამახასიათებელია თეთრი მთები, ქვიშიანი სანაპიროები და ნაციონალური პარკი.

რეთიმნო- ორი მხრიდან, ჩრდილოეთიდან და სამხრეთიდან ესაზღვრება ხმელთაშუა ზღვა, აღმოსავლეთით ჰერაკლიონის ნომი, ხოლო დასავლეთით ხანიის ნომი. კლდიანი პეიზაჟები, ულამაზესი სანაპიროები, გამოქვაბულები და მონასტრები რეთიმნოს სავიზიტო ბარათია.

ჰერაკლიონი- მდებარეობს კუნძულ კრეტის ცენტრალურ ნაწილში. აღმოსავლეთით ესაზღვრება ლასითის ნომს, დასავლეთით რეთიმნოს ნომს. ეს კუნძულის უმსხვილესი და ყველაზე მჭიდროდ დასახლებული რეგიონია. სწორედ აქ აწარმოებენ კუნძულის ყველაზე მნიშვნელოვან გათხრებს. მისთვის დამახასიათებელია-ულამაზესი სანაპიროები, მისტიკური გამოქვაბულები, მომხიბვლელი სოფლები, კანიონები, ზეთის ხილის პლანტაციები და ვენახები.

ლასიტი- ოლქი ცნობილია კომფორტული და მაღალი დონის სასტუმროებით, კეთილმოწყობილი სანაპიროებით.

ჰერაკლიონის მუზეუმი

ღირსშესანიშნაობებიდან ყველაზე ცნობილია უნძულის დედაქალაქის, ჰერაკლიონის, არქეოლოგიური მუზეუმი, რომელიც  გვთავაზობს 3.400 წლის წინანდელ ხელოვნების და კულტურის საგანძურს. მსოფლიოს არცერთი სხვა მუზეუმი არ ფლობს ამ დროის ამდენ აღმოჩენას. ორ სართულზე მნახველი აღფრთოვანებით და გაოცებით გაეცნობა ისტორიულ საგანძურს,  გემების მოდელებს, სახლების ფასადებს, სამკაულებს, ბეჭდებს, რომლებიც გვაცნობენ 3.500 წლის წინანდელ ყოველდღიურობას. განსაკუთრებულ ყურადღებას იპყრობს ულამაზესი თიხის ნაკეთობები.

კნოსოსისსასახლე

კრეტაზე მშვენიერი სანახაობაა კნოსოსის სასახლე, რომელიც ითვლება მინოანის ეპოქის ცენტრად. ასწლეულების მანძილზე კნოსოსის სასახლეს ბორცვი ფარავდა. ძეგლს ყოველწლიურად 1,3 მილიონი ტურისტი სტუმრობს. რესტავრაციის დროს კვლავ ხეს გამოიყენებენ, რაც მას მეტად მიანიჭებს პირვანდელ ელფერს, ასევე გადაიხურება სხვადასხვა დარბაზები. ბეტონის კონსტრუქციები სხვა მასალით უნდა ჩანაცვლდეს, რადგან ისინი ზეწოლას ახდენენ ანტიკურ ნანგრევებზე და აზიანებენ მათ. კნოსოსის სასახლე მოიცავს 22.000 კვ.კმ. ფართობს. სასახლეში არის ზედა განათების დარბაზები, საფეხურები, სახელოსნოები, საკუჭნაოები.

არკადის მონასტერი

მონასტერი კრეტის უმნიშვნელოვანესი ეროვნული ძეგლია. ის დიდ როლს თამაშობდა დამოუკიდებლობისთვის ბრძოლაში ოსმანთა სამეფოს წინააღმდეგ. ეკლესია გამოსახული იყო 100 დრაჰმიან კუპიურაზე.გადმოცემის თანახმად, მონასტერი აიგო ბიზანტიის იმპერატორის არკადიუსის მიერ მე-5 საუკუნეში. მეცნიერები მას ამავე სახელის ბერს მიაწერენ. მონასტრის სახელწოდება დასტურდება მე-14 საუკუნის წარწერით. ორნავიანი, რენესანსის ელემენტების შემცველიბაზილიკა 1587 წელს აიგო ძველი ეკლესიის ადგილას. მე-17 საუკუნემდე მონასტერში ყვაოდა კულტურული და სულიერი ცხოვრება.

როგორც ვხედავთ, კრეტა საინტერესოა, როგორც მისი უნიკალური ისტორიის, არქეოლოგიის, მითოლოგიის და ძეგლების თვალსაზრისით, ასევე ულამაზესი და კეთილმოწყობილი სანაპიროებით, ფირუზისფერი ზღვით, თეთრი ქვიშებით და შთამბეჭდავი პეიზაჟებით. კუნძულზე ჩასულ დამსვენებელს  ორი ერთმანეთისგან სრულიან განსხვავებული სამყარო ელოდება. შენ შეგიძლია ერთდოულად ეზიარო ანტიკურ კულტურას, შეიმეცნო უძველესი ცივილიზაციის თავისებურებები და ამავე დროს გაერთო, ისიამოვნო და დაისვენო კომფორტულ სასტუმროებსა და ულამაზეს სანაპიროებზე.